ΞΑΝΘΗ 1922-1930

Επαγγελματική Διαστρωμάτωση

Σ’ αυτά περίπου τα πλαίσια ζούσαν οι κάτοικοι της επαρχίας της Ξάνθης στη δεκαετία του 1920. Ωστόσο είχαν τεθεί οι βάσεις για μια ανάπτυξη αστικού τύπου, όπως αποδεικνύει και η επαγγελματική δομή της περιοχής. Σ’ αυτό συνέβαλαν, μεταξύ άλλων, η πληθυσμιακή ανανέωση, η προώθηση έργων υποδομής, η ίδρυση συνεταιρισμών και επιμελητηρίων .
Συγκεκριμένα κάθε προσφυγική, αγροτική οικογένεια είχε διαφορετικό εισόδημα και διαφορετικό τρόπο κατανάλωσης των εσόδων της, ενώ και τα δύο ήταν προϋπόθεση του κυρίου επαγγέλματος Οι πρόσφυγες, βέβαια, που εγκαταστάθηκαν στην ύπαιθρο ασχολήθηκαν με τη γεωργία και κυρίως με τις καπνοκαλλιέργειες :

Πίνακας 12 Επαγγελματική διαστρωμάτωση των προσφύγων μετά την αγροτική αποκατάσταση
Επαγγέλματα Αριθμός προσφύγων Ποσοστά (%)
Καπνοπαραγωγοί 1.052 38,5
Κτηνοτρόφοι 50 1,8
Ιερείς και διδάσκαλοι 14 0,5
Μικροεπαγγελματίαι 115 4,2
Καθαρώς γεωργοί 1502 55
Σύνολο 2733 100

Λίγα χρόνια αργότερα η επαγγελματική διαστρωμάτωση των οικογενειών της υπαίθρου – χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι αγρότες και ανεξαρτήτως αν ήταν προσφυγικές ή όχι – είχε ως εξής :

Πίνακας 13 Επαγγελματική διαστρωμάτωση όλων των κατοίκων (γηγενών και προσφύγων) στην ύπαιθρο της επαρχίας Ξάνθης (ανεξάρτητα από τους αγρότες)
Επαγγελματίες υπαίθρου Αριθμός Ποσοστό (%)
Παντοπώλες 196 20,14
Κρεοπώλες 19 1,95
Αρτοποιοί 20 2,05
Τυροκόμοι, αλιείς 41 4,21
Είδη ρουχισμού 19 1,95
Αγροφύλακες κλπ. 230 23,63
Καροποιοί, σιδηρουργοί 30 3,08
Κτίστες, ξυλουργοί κλπ. 63 6,47
Καφεπώλες 76 7,81
Γιατροί, δάσκαλοι, ιερείς 279 28,67
Σύνολο 973 100

Μεγάλη επίσης για το οικογενειακό εισόδημα ήταν και η σημασία του αριθμού των ατόμων και της ηλικίας των μελών κάθε οικογένειας, καθώς και του δευτερεύοντος επαγγέλματος, που καθένα απ’ αυτά είχε τη δυνατότητα ν’ ασκήσει. Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιζε η οικονομική ανάπτυξη κάθε χωριού, διότι η γεωργική παραγωγικότητα διέφερε από περιοχή σε περιοχή. Ουσιαστικά, επειδή το μεγαλύτερο τμήμα των οικογενειών της υπαίθρου ασχολούνταν σχεδόν αποκλειστικά με αγροτικές εργασίες, το εισόδημα εξαρτιόταν από τη γεωργική παραγωγή και τις τιμές των προϊόντων στην ελληνική αγορά.
Στην πόλη της Ξάνθης, της οποίας ο πληθυσμός άγγιζε τις 35000 στο τέλος της δεκαετίας του 1920, οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνταν με αστικά επαγγέλματα. Υπήρχε ένα ποσοστό επαγγελμάτων που εξυπηρετούσε και γεωργικούς σκοπούς – πεταλωτές, σιδηρουργοί (62 άτομα) – και ένας αριθμός που ασχολούνταν με γεωργικές εργασίες. Οι υπόλοιποι δεν είχαν σχέση με την εκμετάλλευση της γης, αλλά με επαγγέλματα, που ήταν χαρακτηριστικά της τότε αστικής ζωής.
Συγκεκριμένα, εκτός από των Εμπορικό Σύλλογο Ξάνθης υπήρχε και η Επαγγελματική Ομοσπονδία, η οποία περιελάμβανε τα παρακάτω σωματεία: παντοπωλών, αρτοποιών, ζαχαροπλαστών, καφεπωλών, κρεοπωλών, ξενοδόχων ύπνου, μαγείρων, οπωροπωλών, πανδοχέων, ραπτών, υφασματεμπόρων, ασφαλιστών και αυτοκινητιστών.
Από τη συνδικαλιστική αυτή τάση των επαγγελματιών δεν έλειπαν και τα εργατικά – κυρίως καπνεργατικά – σωματεία. Στην Ξάνθη λειτουργούσε το Πανεργατικό Κέντρο, οι συντηρητικές οργανώσεις καπνεργα¬τών – η αριστερή οργάνωση «Άμυνα» διαλύθηκε μετά από πιέσεις ως το 1932 –, εργατών οικοδόμων, υποδηματοποιών, κτιστών, ιδιωτικών υπαλλήλων κ.λ.π.
Επίσης, στην Ξάνθη υπήρχαν σύλλογοι οδοντίατρων, φαρμακοποιών και ιατρών και λειτουργούσε δικηγορικός σύλλογος, του οποίου τα μέλη απασχολούνταν με υποθέσεις που εκδικάζονταν στο Πρωτοδικείο και Ειρηνοδικείο της πόλης .
Τέλος, στην πόλη εκδίδονταν οι εφημερίδες «Αστήρ» από το 1929, «Ημερήσια Νέα» από το 1930, η «Ελευθέρα Σκέψις» από το 1931 και η «Συνεταιρισμένη Θράκη». Ομοίως εκδίδονται οι Τουρκικές «Γενή Αντήμ» από το 1924 και η«Μιλλιέτ» από το 1929. Και στον τομέα της δημοσιογραφίας, όπως και στους υπόλοιπους, ιδρύθηκε σωματείο με το όνομα «Ένωσις Δημοσιογράφων» .